"จิตเป็นของฝึกยาก" (หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ)

.
"จิตเป็นของฝึกยาก"

" .. ต่อนี้ไปพึงพากันตั้งใจ สำรวมใจของตนให้ดี อย่าปล่อยใจไปทางอื่น "เพราะใจนี้เป็นการรักษาได้ยากเหลือเกิน" ขอให้พากันพากเพียร พยายามรักษาใจดวงนี้ให้มันได้ "การปฏิบัติธรรมในพุทธศาสนานี้ ความหมายมุ่งหมายก็เพื่อให้รักษาใจดวงนี้แหละ" ให้มันตั้งมั่นอยู่ใน บุญในกุศล "อย่าให้มันไปตั้งมั่นอยู่ในบาปอกุศล" เพราะว่าบุญกุศลกับ บาปกรรมนี่ ต่อนี้ไปพึงพากันตั้งใจ สำรวมใจของตนให้ดี อย่าปล่อยใจทางอื่น

เป็นคู่ศัตรูกันมาตั้งแต่ไหนแต่ไรเลยทีเดียว ถ้าหากว่า "ตนเองไม่ฝึกตัวเองให้ตั้งมั่นอยู่ในบุญในคุณแล้ว บาปอกุศลมันก็จะ มีอำนาจเหนือจิตใจนี้" มันเป็นคู่แข่งกันมาแต่ไหนแต่ไร "แต่ว่ามีใจเป็น ประมุขประธานของบุญและบาป สุดแล้วแต่ใจน้อมไปทางไหน" เมื่อใจน้อมไปทางบาป บาปมันก็มีกำลังขึ้นในใจ ถ้าใจน้อมไปทางบุญกุศล กุศลก็มีกำลังขึ้นในใจ ก็มันเป็นอย่างนั้น จิตของปุถุชนผู้ยังไม่ได้ บรรลุถึงโลถุตตรธรรมเนื่ย

รวมความแล้ว "เรียกว่ามันมีทั้งบุญทั้งบาปติดตามมาตั้งแต่อเนกชาติโน้น" เหตุฉะนั้นแหละ การเกิดมามีขันธ์ ๕ อันนี้มันจึงไม่เที่ยงไม่ยั่งยืนได้ เนื่องจากว่าคนเรานั้นทำทั้งบุญทั้งบาปพร้อมกันมา "บางคนก็ทำบุญมากกว่าบาป บางคนก็ทำบาปมากกว่าบุญ ผู้ใดทำบาปมากกว่าบุญ บาปนั้นมันก็มาตกแต่งอวัยวะร่างกายนื่ให้ไม่สมบูรณ์" ก็ต้องวิบัติต้องทนทุกข์ทรมาน "ใครล่ะทนทุกข์ทรมาน ก็จิตดวงนี้แหละเป็นผู้ทนทุกข์ทรมาน" อันว่าร่างกายนี้มันไม่ว่าอะไร .. "

พระสุธรรมคราจารย์ (หลวงปู่เหรียญ วรลาโภ)